Kim jest nowa dyrektorka Miejskiego Domu Kultury w Łańcucie?

Podkarpacie może poszczycić się nietuzinkowymi orędownikami kultury. Jednym z nich jest Ilona Dusza-Rzeszowska - kobieta o niezwykłej pasji i energii, nastawiona na rozwój, która zawodowo i filantropijnie odkrywa, transformuje i propaguje podkarpackie dziedzictwo kulturowe w najróżniejszych formach.

To postać wielowymiarowa: manager i aktywistka kultury, specjalistka w dziedzinie zarządzania projektami w organizacjach pozarządowych, administracji publicznej i ekonomii społecznej, filantropka, społeczniczka, popularyzatorka i transformatorka kultury regionalnej. W latach 2022/24 była Przewodniczącą Społecznej Rady Kultury Miasta Rzeszowa.

Ukończyła dwa kierunki studiów magisterskich. W pierwszej kolejności studiowała ekonomię na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie uzyskała stypendium naukowe i stała się ambasadorką projektu “Mama na studiach" pod kierunkiem dr Kamili Kamińskiej. Później ukończyła kulturoznawstwo ze specjalizacją zarządzania instytucjami kultury i turystyki na Uniwersytecie Rzeszowskim. Podyplomowo na Politechnice Rzeszowskiej uzyskała uprawnienia pedagogiczne do pracy w systemie polskiej edukacji.

Ufundowała i prowadzi od 2015 r., "sięgającą do korzeni", pozarządową organizację społeczno-kulturalną pod nazwą Fundacja Rzeszowska, w celu odkrywania i propagowania bogactwa regionalnego dziedzictwa kulturowego oraz z myślą o inspirowaniu i wspieraniu pozytywnych, prospołecznych zmian w regionie.; Działa poprzez organizację interdyscyplinarnych inicjatyw na styku kultury, sztuki, historii, aktywizacji społecznej, przestrzeni miejskiej, edukacji, turystyki kulturowej, ekonomii społecznej, promocji oraz komercjalizacji kultury i nowatorskich rozwiązań.

Od 2020 r. wpływa na rozwój podkarpackiego etnodizajnu poprzez inicjatywę “Wzór Podkarpacki" realizowaną we współpracy z etnografami, fotografami, grafikami i Województwem Podkarpackim, w ramach której tworzony jest wzornik podkarpacki, zawierający zbiór 140 charakterystycznych dla regionu podkarpackiego wzorów. Wzory te wraz z opracowaniem graficzno-etnograficznym są systematycznie udostępniane na stronie www.wzorpodkarpacki.pl do nieodpłatnego, nieograniczonego wykorzystywania w działalności publicznej, społecznej, jak i komercyjnej.

Znana jest z inicjatyw inspirowanych rzeszowskim dziedzictwem kulturowym, w tym losami miejskiego dokumentalisty z przełomu XIX i XX w. - Edwarda Janusza i jego rodziny, oraz postacią powojennej fotografki Franciszki Żyradzkiej. Warte uwagi są jej filmy dokumentalne “Rzeszowskie janusze", wystawy “Inspirowani januszami", interdyscyplinarne projekty popularyzujące lokalne rzemiosło i rozwijające społeczne kompetencje takie jak: “Willa Januszów" “Vintage", “Kunszt Rzeszowskiej Fotografii", “Pozytywy", “Ulica", “Kino, którego nie ma" czy też inicjatywy pod hasłem “Sięgając do korzeni" i “Ucho - Dźwiękowy Wehikuł", które były prezentowane we współpracy z Estradą Rzeszowską i krakowskim Goethe Institut na międzynarodowym festiwalu Wschód Kultury - Europejski Stadion Kultury. Wydany przez nią album "Czas w kadrze zatrzymany - Edward Janusz i jego fotografie" aut. Elżbiety Kaliszewskiej zdobył II miejsce w kategorii Albumy krajoznawcze podczas 28. Ogólnopolskiego Przeglądu Książki Krajoznawczej i Turystycznej w 2020 r. We współpracy z regionalnymi twórcami wyprodukowała słuchowiska (“Libe", “Pitawal" aut. Michała Chołki), spektakl muzyczny poświęcony Halinie Poświatowskiej pt. “Haśka" oraz liczne wydarzenia.

Tworzy międzypokoleniowe mosty oraz inspiruje społeczność lokalną do poszukiwań genealogicznych i odnajdywania rodzinnych korzeni w starych fotografiach, dzięki działalności w nurcie archiwistyki społecznej i pracy metodą historii, której efekty są dostępne na platformie Rzeszowskiego Archiwum Społecznego www.ras.rzeszowska.org.p l

Jest autorką opracowań edukacyjnych i turystycznych, popularyzujących regionalne dziedzictwo kulturowe i twórców kultury. Wśród nich warto zwrócić uwagę na spacerowniki z grami miejskimi “Laba" oraz publikację książkową “Ikony Kultury Rzeszowa". Pierwszy epizod wydawniczy popełniła pracując w firmie Łowcy Talentów Jersz, wydając grę Ktulu na bazie nieformalnej tradycji gry kultywowanej przez ponad 20 lat na Obozach Talentów dla laureatów ogólnopolskich konkursów przedmiotowych.

Od 2023 r. buduje i promuje podkarpacką markę subregionu turystycznego “Kraina Rzeszów - miasto i region" we współpracy z Podkarpacką Regionalną Organizacją Turystyczną, Województwem Podkarpackim, Miastem Rzeszów, Powiatem Strzyżowskim, Muzeum Ziemi Strzyżowskiej, Muzeum w Przeworsku. Zespół Pałacowo-Parkowy, Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej, Ośrodkiem Garncarski MEDYNIA, Wojewódzkim Domem Kultury w Rzeszowie i Muzeum-Zamek w Łańcucie, w ramach inicjatywy “Resovianka".

W latach 2021/22 z ramienia Podkarpackiej Komisji Filmowej przy Wojewódzkim Domu Kultury w Rzeszowie oraz we współpracy z Agencją Rozwoju Regionalnego S.A. w Bielsku-Białej, Regiona?lne poradenske? a informac?ne? centrum Pres?ov, Rzeszowską Agencją Rozwoju Regionalnego S.A. w Rzeszowie, Inovac?ne? partnerske? centrum w Preszowie i Małopolskim Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu realizowała ze środków unijnych projekt GreenFilmTourism, gdzie odpowiadała m.in. za opracowanie koncepcji i realizację prac związanych z powstaniem portalu poświęconego turystyce filmowej polsko-słowackiego pogranicza - greenfilmtourism.eu.

Jest aktywistką ochrony Pomnika Walk Rewolucyjnych na Rzeszowszczyźnie oraz autorką inicjatywy Wielka Mandorla, która skupia się na edukacji kulturowej poprzez rzetelne objaśnienie idei i założeń artystycznych Pomnika, jak i jego wpływu na miejską kulturę.

Posiada wieloletnie doświadczenie trenerskie nabyte w obszarze konsultingu dla podmiotów administracji publicznej (kontrola zarządcza, zarządzanie procesowe), ale też w obszarze zarządzania projektami i zajęć kulturalnych wśród młodzieży, dorosłych i seniorów. Była mentorką młodzieży w projekcie Estrady Rzeszowskiej: "Młodzież (dla) Miasta" edycja II 2014/15?, a w latach 2019/20 trenerem zajęć społeczno-kulturowych dla seniorów w projekcie “Poprawa jakości życia osób starszych i niesamodzielnych poprzez działalność Dziennego Domu Opieki dla Seniorów w Łańcucie" realizowanym przez Centrum Medycznym w Łańcucie sp. z o.o. Przeszła certyfikację w obszarze zarządzania projektami (Certified Project Management Associate IPMA Level D). Jako audytor zarządzania, analityk, konsultant oraz trener ds. zarządzania procesowego przez 5 lat spędziła tysiące godzin realizując projekty wspierające transformację polskiej administracji rządowej, podczas wizyt m.in. w Kuratoriach Oświaty, Wojewódzkich Inspektoratach Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Weterynaryjnych, Handlowych, pracując pod egidą PwC Polska, IBPM S.A., Akademii Administracji S.A. oraz na zlecenie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

W 2026/17 pracowała w Miejskim Centrum Kultury w Boguchwale, gdzie jako animatorka kultury modelowała i realizowała koncepcję integracji społecznej w formacie wolontarystycznej kawiarenki w ramach inicjatywy “Klimatyczna Kawiarnia Społeczna". Opracowała tam program wolontariatu, który uwzględniał zaangażowanie 3 grup społecznych, w tym: młodzież, mamy i seniorów przez cały okres powstawania i funkcjonowania kawiarni. W MCK pełniła też funkcję kierownika basenów kąpielowych. W przeszłości pracowała także w korporacjach przemysłu gastronomicznego i kinowo-rozrywkowego. W ostatnim czasie była zatrudniona na stanowisku kierownika Zespołu Rozwoju i Współpracy w Podkarpackim Centrum Nauki “Łukasiewicz" w Jasionce, w strukturach Wojewódzkiego Domu Kultury w Rzeszowie.

Jej wkład w rozwój kultury został doceniony licznymi nagrodami i wyróżnieniami, w tym Nagrodą Prezydenta Rzeszowa za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury oraz promocji miasta, a także pierwszym miejscem w plebiscycie "Osobowość Roku 2018" w kategorii Kultura w Rzeszowie i powiecie rzeszowskim.

Dla wielu jest muzą i inspiracją do działania (wystawa fotografii “Spotkania" aut. Tadeusza Poźniaka, film dokumentalny "Podkarpackie to Ty. Fenomen Miejsca. Fenomen ludzi" w reż. Piotra Nazaruka). Poprzez swoje zaangażowanie pokazuje, że można świadomie wpływać na otaczającą rzeczywistość i zmieniać świat na lepszy. Jest postacią cieszącą się autorytetem i osiągnięciami, a jej praca na rzecz rozwoju kultury i odkrywania dziedzictwa regionalnego czyni ją prawdziwym skarbem Podkarpacia.

Od 1.08.2024 r. pełni funkcję p.o. dyrektora w Miejskim Domu Kultury w Łańcucie.